Το να αισθανόμαστε ενόχληση ή πόνο σε κάποιο σημείο του σώματός μας, μόνο… σπάνιο δεν είναι, ειδικά για την πλειοψηφία των ενηλίκων. «Πιάστηκα», «πονάει η μέση μου», «έπαθα τράβηγμα στο γυμναστήριο», «πονούν τα χέρια μου από τις πολλές ώρες στον υπολογιστή», «ξύπνησα και δεν μπορώ να στρίψω το κεφάλι προς τα δεξιά/αριστερά», είναι μερικές μόνο από τις πιο συνηθισμένες εκφράσεις που «συνοδεύουν» τέτοιου είδους πόνους. Οι πόνοι αυτοί, κατά κανόνα δεν μας ανησυχούν τόσο ώστε να επισκεφθούμε γιατρό, όμως μας ενοχλούν, επηρεάζουν την καθημερινότητά μας και σίγουρα χρειάζονται αντιμετώπιση.
Τις περισσότερες φορές, οι πόνοι αυτοί προέρχονται από την κακή στάση του σώματος – κατά τη διάρκεια πολύωρης καθιστικής εργασίας μπροστά στον υπολογιστή, για παράδειγμα – σε συνδυασμό και με την έλλειψη άσκησης. Ενδέχεται, από την άλλη, να προκύπτουν και ως τραυματισμοί μετά από άσκηση, όπως είναι το «τράβηγμα» στους προσαγωγούς, ενώ πιθανή αιτία μπορεί να είναι και ένα τυχαίο γεγονός που οδηγεί σε φλεγμονή του μυ ή έντονο μυϊκό σπασμό και επομένως σε έντονο πόνο στην περιοχή – αυτό που πολλές φορές ονομάζουμε «ψύξη». Βεβαίως, υπάρχει το ενδεχόμενο κάτι που αισθανόμαστε ως μυϊκό πόνο, να κρύβει βαθύτερο και σοβαρότερο αίτιο – κάτι που θα εντοπίσουμε με τη βοήθεια ιατρικών, εξειδικευμένων εξετάσεων, σε συνεννόηση με τον γιατρό μας.
Ας δούμε πιο συγκεκριμένα πέντε περιπτώσεις μυϊκών πόνων που ενδέχεται να αισθανθούμε, καθώς και τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισής τους:
#1 Πόνος στη μέση
Ξεκινάμε με τον πόνο στη μέση, που είναι ένα πολύ κοινό σύμπτωμα με πάρα πολλές αιτίες. Η αλήθεια είναι πως το πιο συχνό αίτιο που προκαλεί πόνους στη μέση είναι η μυϊκή καταπόνηση της περιοχής – πρόκειται δηλαδή για έναν μυϊκό πόνο που απαιτεί αντίστοιχη αντιμετώπιση. Ο πόνος στη μέση ονομάζεται οσφυαλγία και χρειάζεται ξεκούραση, εκτός κι αν με εξετάσεις που συστήσει ο γιατρός σας διαγνωστεί κάποιο αίτιο που χρήζει άλλης αντιμετώπισης. Μπορούμε επίσης να καταφύγουμε σε ήπια παυσίπονα, θερμαντικές αλοιφές και επιθέματα για την αντιμετώπιση του πόνου της μέσης, που βρίσκουμε στα φαρμακεία και μπορούν να μας ανακουφίσουν.
Η πρόληψη των πόνων της μέσης που οφείλονται στην καταπόνηση των μυών, εξαρτάται εν πολλοίς από τη φυσική άσκηση και την ενδυνάμωση της περιοχής. Φυσικά παίζει ρόλο η σωστή θέση του σώματος, εάν εργαζόμαστε σε γραφείο, αλλά και η σωστή εκτέλεση κάποιων βασικών, καθημερινών λειτουργιών – όπως για παράδειγμα το πώς σηκώνουμε βάρος π.χ. τα ψώνια του σπιτιού τα οποία συχνά έχουν ένα σημαντικό βάρος. Αυτό που επίσης παίζει ρόλο στο να αποφύγουμε κατά το δυνατόν αυτού του είδους τον πόνο είναι ο έλεγχος του σωματικού μας βάρους, καθώς συνήθως, τυχόν παραπανίσια κιλά σημαίνουν επιπλέον καταπόνηση της περιοχής.
#2 «Ψύξη» στον αυχένα ή στην ωμοπλάτη
Ένας πόνος που δεν μας επιτρέπει να στρίψουμε το κεφάλι μας δεξιά ή αριστερά, μια έντονη ενόχληση στην ωμοπλάτη που εμποδίζει τις κινήσεις μας και προκαλεί δυσκαμψία, είναι αυτό που ονομάζουμε «ψύξη». Αυτή, βέβαια, δεν είναι παρά μία ονομασία που έχουμε δώσει «εμπειρικά» καθώς νιώθουμε πως η περιοχή έχει «παγώσει» και δεν μπορεί να κινηθεί. Επισήμως, ονομάζεται μυαλγία και προκαλείται από παρατεταμένο μυϊκό σπασμό και φυσικά δεν αφορά μόνο στον αυχένα ή την ωμοπλάτη, αλλά μπορεί να εντοπιστεί και στον κορμό, την πλάτη, τη μέση ή και τα πλευρά.
Ο παράγοντας που προκαλεί αυτή τη μυαλγία δεν είναι κοινός σε όλες τις περιπτώσεις, αλλά έχει να κάνει με τυχόν ευαισθησία του ατόμου σε μία περιοχή: Κάποιος που πάσχει από αυχενικό σύνδρομο μπορεί να είναι επιρρεπής σε «ψύξη» στον αυχένα, για παράδειγμα. Έχει παρατηρηθεί επίσης ότι απότομες αλλαγές στη θερμοκρασία (για παράδειγμα, από το ζεστό εξωτερικό περιβάλλον σε μία κλιματιζόμενη αίθουσα) ή απότομες κινήσεις, ενδέχεται να προκαλέσουν επώδυνους μυϊκούς σπασμούς.
Όσον αφορά στο πώς αντιμετωπίζεται η «ψύξη», συνήθως ένα ζεστό μπάνιο όπου αφήνουμε ζεστό νερό να τρέξει στην πάσχουσα περιοχή μπορεί να ανακουφίσει έστω προσωρινά από τον πόνο. Αποτελεσματικότερα μπορεί να λειτουργήσει στην ανακούφιση από το πόνο η επάλειψη με την κατάλληλη ανακουφιστική αλοιφή/gel που βρίσκουμε στα φαρμακεία. Ξεκάθαρη θέση στην αντιμετώπιση του πόνου αυτού έχουν τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη παυσίπονα, για τη λήψη των οποίων απαιτείται η συμβουλή του φαρμακοποιού μας. Στην περίπτωση που τα συμπτώματα επιμένουν και ο πόνος δεν υποχωρεί, τότε η επίσκεψη στον γιατρό μας, που θα μας συστήσει την κατάλληλη αγωγή, είναι απαραίτητη.
#3 Τενοντίτιδα στον καρπό ή στον βραχίονα
Η τενοντίτιδα είναι πάθηση που ταλαιπωρεί αθλητές αλλά και όσους ασχολούνται με χειρωνακτικές εργασίες, γενικά. Πολύ συχνά όμως τενοντίτιδες στα χέρια, στους καρπούς ή τους βραχίονες παθαίνουν και όσοι εργάζονται σε υπολογιστή – συνήθως λόγω κακής θέσης του σώματος. Πρόκειται ουσιαστικά για φλεγμονή στον τένοντα, ο οποίος ενώνει τους μύες μας με τα οστά και οι μύες του πήχη του χεριού θεωρούνται επιρρεπείς στην πάθηση αυτή. Συνήθως ο πόνος που αισθανόμαστε λόγω της τενοντίτιδας επιδεινώνεται καθώς λυγίζουμε το χέρι (κάμψη του καρπού), καθώς προσπαθούμε να πιάσουμε ένα αντικείμενο, ενώ πολλές φορές αισθανόμαστε το λεγόμενο «τρίξιμο» καθώς κινούμε το χέρι μας. Ενδέχεται επίσης να αισθανόμαστε μούδιασμα στα χέρια μας, καθώς τα νεύρα μας πιέζονται λόγω της υπάρχουσας φλεγμονής
Οι τενοντίτιδες των μυών του πήχη μπορούν να προληφθούν με το να φροντίζουμε την καλή μας φυσική κατάσταση αλλά και να προσέχουμε και τον τρόπο με τον οποίο ασκούμαστε. Απαραίτητη είναι η καλή προθέρμανση και οι διατάσεις, όχι μόνο πριν την άθληση αλλά και πριν από κάποια χειρωνακτική δραστηριότητα. Η ενίσχυση του μυϊκού μας συστήματος μέσω της συστηματικής άσκησης είναι επίσης σημαντική για την πρόληψης της τενοντίτιδας, ενώ σημαντικό ρόλο παίζει η σωστή στάση του σώματος και η σωστή τεχνική κατά τη διάρκεια εκτέλεσης μιας εργασίας ή μιας αθλητικής δραστηριότητας.
Για την αντιμετώπιση του πόνου της τενοντίτιδας συνήθως συνιστάται η παγοθεραπεία, το να τοποθετήσουμε δηλαδή ένα επίθεμα πάγου. Πλέον μπορούμε να βρούμε κατάλληλα επιθέματα για κάθε σημείο του σώματος που πονά, ώστε να επιτυγχάνουμε την καλύτερη εφαρμογή και άρα αμεσότερη ανακούφιση. Εκτός αυτού όμως, συνήθως βοηθάει και η φαρμακευτική αντιμετώπιση με θερμαντικές/ψυκτικές αλοιφές ή gel, ενώ ενδείκνυται και η χρήση μη στεροειδών αντιφλεγμονώδων φαρμάκων, τα οποία όμως δεν πρέπει να καταναλώνουμε για περισσότερες από πέντε συνεχόμενες ημέρες. Σε περίπτωση που τα συμπτώματα δεν υποχωρούν, θα πρέπει να επισκεφθούμε ορθοπεδικό, που θα μας συστήσει την κατάλληλη θεραπεία για την πάθησή μας.
#4 «Τράβηγμα» στους προσαγωγούς
Πολλοί από εμάς έχουμε αισθανθεί «τράβηγμα» στους προσαγωγούς μας κατά τη διάρκεια μιας άσκησης ή έντονης σωματικής δραστηριότητας. Συνήθως πρόκειται για μία απότομη κίνηση που έχει ως αποτέλεσμα να τραυματίζεται ο μυς στο σημείο και να αισθανόμαστε ξαφνικό, οξύ πόνο. Ουσιαστικά έχουμε πάθει κάποια μυϊκή θλάση που προκαλείται από την υπερβολική καταπόνηση και είναι συχνή ακόμα και στους αθλητές που διαθέτουν καλή φυσική κατάσταση και γυμνασμένο σώμα. Εν τούτοις, πρέπει να σημειώσουμε ότι πολύ συχνότερα συμβαίνει σε ανθρώπους που παραμελούν την άσκηση, με αποτέλεσμα οι μύες τους να είναι αδύναμοι και πιο επιρρεπείς σε τραυματισμούς.
Ειδικά στην περιοχή των προσαγωγών, το τράβηγμα μπορεί να ανακουφιστεί με πάγο και κρύα επιθέματα, αρκετές φορές την ημέρα, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις βοηθά και ένας ελαστικός επίδεσμος. Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα που μπορούμε να βρούμε στο φαρμακείο μπορούν επίσης να ανακουφίσουν από τον πόνο και να συμβάλλουν στην απορρόφηση της φλεγμονής, ενώ για τον πόνο μπορεί να βοηθήσουν και τα κοινά παυσίπονα ή διάφορα μυοχαλαρωτικά τοπικά σκευάσματα (αλοιφές ή gel). Για να προλαμβάνουμε τέτοιου είδους τραυματισμούς, είναι καλό να μην αμελούμε το καλό «ζέσταμα» πριν την άσκηση, ενώ σε κάθε περίπτωση βοηθά η ενδυνάμωση του σώματος μέσω της γυμναστικής.
#5 Κράμπα στις γάμπες
Επίσης κοινός μυϊκός τραυματισμός είναι η κράμπα στις γάμπες, το «πάγωμα» που αισθανόμαστε με αποτέλεσμα έναν οξύ πόνο και την ακινησία του ποδιού. Το αξιοσημείωτο είναι ότι η αιτία αυτού του τύπου μυϊκού πόνου είναι εκτός από την καταπόνηση ή μια λάθος κίνηση, η έλλειψη μαγνησίου. Καθώς ιδρώνουμε, ιδίως το καλοκαίρι, ο οργανισμός αποβάλλει ηλεκτρολύτες και ειδικά μαγνήσιο, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται συχνά μυϊκές κράμπες στις γάμπες ή σε άλλους μύες μας. Συχνά κράμπες εμφανίζονται από έλλειψη βιταμίνης D οπότε αν αντιμετωπίζεται κράμπες συχνά ένας έλεγχος βιταμίνης D και λήψη ενός σκευάσματος μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπισή τους. Πέρα από τις συνήθεις συμβουλές περί ενδυνάμωσης του μυϊκού συστήματος μέσω της άσκησης, της γυμναστικής αλλά και της ισορροπημένης διατροφής, στη συγκεκριμένη περίπτωση μπορεί να βοηθήσει και ένα συμπλήρωμα με μαγνήσιο ή/και βιταμίνη D. Έτσι βοηθάμε το σώμα μας να αντιμετωπίσει καλύτερα την κόπωση και να ανταπεξέλθει στην άσκηση χωρίς κράμπες. Για την ανακούφιση από τις κράμπες βοηθούν οι επί τόπου διατάσεις των μυών που υποφέρουν και οι μαλάξεις με ήπιο τρίψιμο, ενώ μπορεί να βοηθήσει αρχικά ένα κρύο επίθεμα, που θα χαλαρώσει τον μυ και στη συνέχεια, μετά τη λύση της κράμπας, μια ζεστή πετσέτα ή ένα ζεστό μπάνιο.
Οι μυϊκοί πόνοι είναι συχνοί για κάθε μέσο άνθρωπο και συνήθως αντιμετωπίζονται εύκολα, με τη χρήση κρύων επιθεμάτων, αντιφλεγμονωδών και αλοιφών ή επιθεμάτων για τον πόνο, ακόμα και με συμπληρώματα διατροφής. Φυσικά, όπως σε κάθε περίπτωση, η πρόληψη είναι η καλύτερη αντιμετώπιση και ο βασικότερος τρόπος για να αποφεύγουμε τους μυϊκούς πόνους είναι η σωστή φροντίδα του σώματός μας με άσκηση και σωστή διατροφή.